Ngủ trưa có tác dụng gì? Có thể bạn chưa biết dù trên thực tế một giấc ngủ trưa cho thể giúp bạn giải tỏa căng thẳng, tăng cường sự tỉnh táo, giảm tình trạng thiếu ngủ,… nhưng nếu chợp mắt không đúng thời điểm hoặc quá lâu cũng có thể gây ảnh hưởng xấu cho cơ thể.
Nội dung
Ngủ trưa có tác dụng gì?
Đầu tiên, mời anh/chị hãy cùng tìm hiểu liệu giấc ngủ trưa mang lại lợi ích gì cho cơ thể nhé!
Giảm tình trạng thiếu ngủ
Rất nhiều người thường xuyên không đủ giấc ngủ do nhiều lí do như: Mất ngủ, lịch trình bận rộn hoặc các yếu tố khác như ô nhiễm tiếng ồn,… Thiếu ngủ có thể gây khó chịu, tâm trạng u ám, tinh thần thấp và tăng nhạy cảm với đau. Một giấc ngủ ngắn có thể giúp bù lại giấc ngủ ban đêm thiếu hụt, giảm các triệu chứng và tăng cường sự tỉnh táo.
Bắt kịp với đồng hồ sinh học
Thông thường, cơ thể con người thường cảm thấy mệt vào giữa buổi chiều và việc ngủ trưa vào thời điểm này có thể giúp tối ưu hóa hiệu suất làm việc sau đó. Bằng cách tuân theo nhịp điệu tự nhiên của cơ thể, bạn có thể cảm thấy tỉnh táo và làm việc hiệu quả hơn.
Cải thiện tâm trạng
Giấc ngủ ngắn có thể kích thích sản xuất serotonin, được biết đến là “hormone hạnh phúc”, giúp cải thiện tâm trạng. Điều này đặc biệt hữu ích cho những người có xu hướng trầm cảm, giúp họ tránh được những triệu chứng nặng hơn khi giấc ngủ kém chất lượng.
Tăng cường sự tỉnh táo
Chỉ với một hành động đơn giản như nhắm mắt trong 20 phút cũng có thể tạo đà để tăng cường sự tỉnh táo và kỹ năng vận động. “Giấc ngủ ngắn của NASA” trong khoảng 26 phút đã được chứng minh là có thể tăng cường sự tỉnh táo đến 54%.
Giảm căng thẳng
Giấc ngủ ngắn có thể giúp giảm sản xuất hormone ngăn chặn một số chất gây căng thẳng. Điều này giúp giảm căng thẳng về cả thể chất và tinh thần, từ đó giảm nguy cơ mắc các vấn đề tim mạch.
Tăng hiệu suất làm việc
Ngủ trưa có thể tăng cường năng suất làm việc và đã được đồng tình bởi nhiều nhân vật thành công. Các công ty như Google đã thậm chí còn thiết kế “hộp ngủ trưa” để nhân viên có thể thực hiện giấc ngủ ngắn để cải thiện hiệu suất làm việc.
Giảm lo lắng
Giấc ngủ ngắn cung cấp một thời gian nghỉ ngơi tâm lý, giúp giảm lo lắng và căng thẳng tích tụ trong ngày. Điều này có thể giúp tái tạo tinh thần và mang lại tư duy mới khi đối mặt với vấn đề.
Tăng cường sự tập trung
Bộ não sử dụng giấc ngủ để phục hồi mạch thần kinh được sử dụng khi tập trung, giúp tăng cường trí nhớ và tập trung vào nhiệm vụ tiếp theo một cách hiệu quả.
>>Tham khảo thêm: Tại sao sáng ngủ dậy hay bị mệt mỏi | 8 Lý do và cách khắc phục
Hỗ trợ trí nhớ
Giấc ngủ ngắn có ảnh hưởng tích cực đến trí nhớ ngắn hạn, giúp ghi nhớ thông tin tốt hơn. Học sinh ngủ trưa sau khi học sẽ ghi nhớ được nhiều hơn và lợi ích này kéo dài đến nhiều ngày sau.
Giảm đau nửa đầu
Theo đánh giá từ các chuyên gia, việc ngủ trưa có thể được xem như một phương tiện hiệu quả để giảm nguy cơ mắc các vấn đề đau nửa đầu và đau đầu.
Tăng cường hệ thống miễn dịch
Ngủ trưa có thể tăng cường interleukin-6, phân tử điều hòa miễn dịch, giúp cơ thể chống lại cảm lạnh và bệnh tật.
Hạ huyết áp
Một giấc ngủ trưa kéo dài 45 phút có thể giúp giảm huyết áp sau cơn căng thẳng, cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm sự phụ thuộc vào thuốc hạ huyết áp.
Cải thiện làn da
Giấc ngủ ngắn giúp cơ thể tái tạo tế bào da, làm sáng làn da và giảm quầng thâm dưới mắt, mang lại vẻ khỏe mạnh và trẻ trung.
Hỗ trợ giảm cân
Giấc ngủ buổi chiều có thể giúp những người ăn kiêng vượt qua vùng nguy hiểm và hỗ trợ quá trình tiêu hóa đường và carbs.
Giảm sự phụ thuộc vào caffeine
Giấc ngủ ngắn có thể thay thế caffeine để giữ sự tỉnh táo mà không làm ảnh hưởng đến giấc ngủ vào ban đêm, giúp giảm sự phụ thuộc vào caffeine và tăng cường năng lượng tự nhiên.
Hạn chế của việc ngủ trưa
Mặc dù việc ngủ trưa mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng có thể mang theo những hạn chế đối với một số đối tượng. Đối với người lớn tuổi, việc ngủ trưa trong ngày có thể liên quan đến các vấn đề giấc ngủ như thức dậy thường xuyên vào ban đêm, tình trạng không thuận lợi cho sức khỏe ngủ.
Bên cạnh đó, ngủ trưa cũng có thể gây ra những tác động tiêu cực đối với sức khỏe. Một nghiên cứu tại Trung Quốc chỉ ra rằng việc ngủ trưa hơn 90 phút liên quan đến áp huyết cao ở phụ nữ trung niên và người già. Một nghiên cứu khác tại Trung Quốc với người lớn tuổi cho thấy việc ngủ trưa hơn 30 phút có thể tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
Phân tích nhiều nghiên cứu còn chỉ ra rằng việc ngủ trưa hơn 60 phút mỗi ngày có thể tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường loại 2. Một nghiên cứu lớn ở Pháp cũng cho thấy việc ngủ trưa phổ biến hơn ở những người mắc chứng lo âu, trầm cảm, béo phì, huyết áp cao và cả bệnh tiểu đường loại 1 và loại 2.
Tính đến thời điểm hiện tại, vẫn chưa có sự rõ ràng về việc giấc ngủ ngắn cụ thể như thế nào ảnh hưởng đến sức khỏe. Còn nhiều điều chưa được hiểu rõ về mối quan hệ giữa giấc ngủ ngắn và giấc ngủ ban đêm, cũng như tần suất và thời lượng ngủ trưa làm thế nào ảnh hưởng đến sức khỏe của các nhóm dân số khác nhau.
Một số lưu ý để có giấc ngủ trưa ngon hơn
Để tận hưởng đầy đủ lợi ích từ giấc ngủ trưa, quan trọng nhất là phải cân nhắc về vị trí, thời điểm, và thời lượng giấc ngủ. Những yếu tố này, cùng với một số yếu tố khác, có thể góp phần vào cảm giác tỉnh táo và thoải mái của một người sau khi thức dậy từ một giấc ngủ ngắn.
Liệu nên ngủ trưa trong bao lâu
Nhìn chung, thời gian ngủ trưa lý tưởng cho người lớn là khoảng 20 đến 30 phút. Ngủ trong khoảng thời gian này giúp người ngủ trưa trải qua một giấc ngủ nông, tăng cường sự tỉnh táo mà không gặp phải tình trạng chìm sâu vào giấc ngủ sâu. Bởi thức dậy sau một giấc ngủ sâu có thể gây cảm giác uể oải và khiến cơn buồn ngủ trở nên trầm trọng hơn.
Trong một số trường hợp, giấc ngủ trưa kéo dài hơn khoảng một tiếng rưỡi cũng có thể mang lại lợi ích. Thời gian này cho phép cơ thể trải qua các giai đoạn của giấc ngủ mà không bị gián đoạn giấc ngủ sâu. Loại ngủ trưa dài hơn này đặc biệt hữu ích đối với những người làm công việc cấp cứu và những người làm ca đêm để giúp họ tránh được tình trạng mệt mỏi.
Tuy nhiên, nếu ngủ trưa quá dài có thể gây ảnh hưởng đến giấc ngủ vào ban đêm. Một giấc ngủ ngắn, khoảng 90 phút, đôi khi có thể mang lại sự sảng khoái, nhưng có thể gây vấn đề nếu diễn ra quá muộn trong ngày. Sự phụ thuộc vào giấc ngủ ngắn thay vì giấc ngủ ban đêm đều đặn có thể đóng góp vào tình trạng gián đoạn giấc ngủ hoặc rối loạn giấc ngủ như mất ngủ.
Có những nghiên cứu chỉ ra rằng ảnh hưởng của giấc ngủ trưa đối với giấc ngủ ban đêm chủ yếu xuất hiện ở người lớn tuổi hơn là ở người trẻ và trung niên.
Khi nào nên ngủ trưa
Các chuyên gia thường khuyến cáo người lớn nên có thời gian ngủ trưa ít nhất 8 tiếng trước khi chuẩn bị đi ngủ. Đối với phần lớn mọi người, điều này đồng nghĩa với việc ngủ trưa trước 3 giờ chiều. Ngủ trưa vào giai đoạn quá muộn trong ngày có thể tác động tiêu cực đến chất lượng giấc ngủ vào ban đêm.
Ở một số người, việc thực hiện giấc ngủ ngắn sau bữa ăn trưa có thể là một phản ứng tự nhiên hoặc thậm chí là cần thiết. Hiện tượng này thường được mô tả là “ngâm mình sau bữa trưa”. Mặc dù việc ăn trưa có thể làm tăng cảm giác buồn ngủ vào buổi chiều, tình trạng buồn ngủ sau bữa trưa có thể liên quan đến nhịp sinh học. Nhịp sinh học là hệ thống đồng hồ trong cơ thể tuân theo chu kỳ 24 giờ. Trong chu kỳ này, có hai giai đoạn buồn ngủ cao điểm, đỉnh cao đầu tiên vào ban đêm và đỉnh thứ hai rơi vào đầu giờ chiều.
Nên chọn nơi nào để ngủ trưa
Một môi trường ngủ lý tưởng là nơi mát mẻ, yên tĩnh và tối. Việc tạo ra một không gian thoải mái để ngủ ngắn có thể giúp ngăn chặn sự gián đoạn hoặc thức giấc không mong muốn.
Đối với những người làm việc tại nhà, phòng ngủ thường là lựa chọn lý tưởng để nghỉ mắt, vì nó đã được thiết kế để khuyến khích giấc ngủ. Việc bổ sung rèm cản sáng hoặc sử dụng máy tạo tiếng ồn trắng có thể giúp ngăn chặn sự xao lãng không chỉ vào buổi tối mà còn trong giấc ngủ ngắn ban ngày.
Trong môi trường văn phòng, việc sử dụng phụ kiện như nút tai hoặc bịt mắt có thể giảm thiểu sự gián đoạn trong thời gian ngủ trưa. Nếu có khả năng, hãy chọn một không gian ít bị ảnh hưởng bởi yếu tố gian đoạn là quan trọng. Một số văn phòng thậm chí có thể cung cấp phòng ngủ trưa hoặc khu vực yên tĩnh khác để thư giãn hoặc ngủ ngắn, hỗ trợ quá trình phục hồi sức khỏe.
>>Tìm hiểu thêm: Tại sao ngủ nhiều vẫn buồn ngủ | Nguyên nhân và Giải pháp
Cần đặt báo thức
Trước khi chìm vào giấc ngủ trưa, hãy thiết lập báo thức để đảm bảo thời lượng giấc ngủ ngắn mong muốn, thường là khoảng 20 phút.
Khi chuông báo thức kêu, tránh việc nhấn nút báo lại để tiếp tục giấc ngủ vì điều này có thể khiến bạn rơi vào giấc ngủ sâu hơn. Việc sử dụng báo thức thứ hai và tắt nó ngay sau khi báo thức đầu tiên kêu có thể giúp tránh tình trạng ngủ quá thời gian mong muốn.
Hãy cố gắng tỉnh táo ngay khi chuông báo thức vang lên, sau đó vươn vai hoặc đi bộ xung quanh để loại bỏ cảm giác buồn ngủ sau giấc ngủ ngắn.
Dùng caffeine hỗ trợ
Những người chọn ngủ trưa để nâng cao sức mạnh và sự tỉnh táo có thể hưởng lợi từ việc sử dụng caffeine trước khi bắt đầu giấc ngủ trưa. Cơ thể và bộ não thường phản ứng với caffeine khoảng 30 phút sau khi tiêu thụ. Vì vậy, việc uống caffeine ngay trước khi ngủ trưa có thể giúp tăng cường sự tỉnh táo ngay khi thức dậy.
Một số câu hỏi thường gặp về ngủ trưa có tác dụng gì?
Ngủ trưa bao nhiêu là quá nhiều?
Trong nhiều trường hợp, việc ngủ trưa kéo dài hơn 20 đến 30 phút có thể dẫn đến tình trạng uể oải và giảm hiệu suất sau khi thức dậy. Nói một cách khác, nếu ngủ trưa quá lâu,có thể ảnh hưởng đến mục đích của giấc ngủ ngắn.
Đối với mọi cá nhân, việc quan trọng là cân nhắc xem mức năng lượng hàng ngày và mô hình ngủ, bao gồm cả giấc ngủ ban đêm và cả thời lượng cũng như tần suất của các giấc ngủ ngắn. Nếu tình trạng mệt mỏi hoặc buồn ngủ ban ngày thường xuyên gây ảnh hưởng tiêu cực đến công việc hoặc các nghĩa vụ khác, điều này có thể là dấu hiệu cần thiết phải thay đổi thói quen ngủ.
Thời gian nào trong ngày là tốt nhất để ngủ trưa?
Thông thường, thời điểm lý tưởng để ngủ trưa là ngay trước hoặc trong khi thư giãn sau bữa trưa. Giai đoạn nghỉ ngơi sau bữa ăn trưa thường là thời kỳ giảm sự tỉnh táo và năng suất. Do đó, việc chợp mắt khoảng 12:30 trưa hoặc vào khoảng 2 giờ chiều có thể giảm đi cảm giác buồn ngủ vào buổi chiều và đồng thời giúp ngăn chặn ảnh hưởng tiêu cực của giấc ngủ ngắn đối với giấc ngủ vào ban đêm.
Đâu là sự khác biệt giữa giấc ngủ ngắn của trẻ em và người lớn?
Cả trẻ em và người lớn đều có thể thực hiện thói quen ngủ trưa, nhưng thường xuất hiện những khác biệt trong cách họ thực hiện. Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và trẻ mới biết đi cần nhiều giấc ngủ hơn so với người lớn, và thường có những khoảng thời gian ngủ vào ban ngày để bù đắp cho giấc ngủ vào ban đêm.
Trẻ sơ sinh thường ngủ một hoặc nhiều giấc ngủ ngắn mỗi ngày, có thể kéo dài từ 30 phút đến 2 giờ, tùy thuộc vào độ tuổi của trẻ. Trong khi đó, trẻ mới biết đi thường có xu hướng chỉ ngủ một giấc ngắn mỗi ngày. Thời gian thực hiện giấc ngủ trưa của trẻ mới biết đi thường diễn ra trước giờ đi ngủ, tương tự như người lớn.
Môi trường ngủ trưa của trẻ, giống như người lớn, cần phải yên tĩnh, không có tiếng ồn, không ánh sáng quá mức và không có những yếu tố làm phiền nhiễu khác. Theo thời gian, trẻ có thể giảm bớt thời gian ngủ trưa hoặc ngừng thực hiện thói quen ngủ trưa hoàn toàn.
Tổng kết
Vậy, để có thể trả lời được câu hỏi ngủ trưa có tác dụng gì? sẽ phụ thuộc rất lớn vào bản thân của bạn. Mặc dù không phải lúc nào ngủ trưa cũng phù hợp cho tất cả mọi người nhưng nếu bạn thích thú vị và cảm thấy tràn đầy năng lượng sau khi ngủ trưa, hãy tiếp tục với thói quen này. Ngược lại, nếu sau những lần thử nghiệm ngủ trưa mà bạn vẫn cảm thấy mệt mỏi, bạn có thể muốn xem xét lại thói quen ngủ của mình và kết hợp một số mẹo về giấc ngủ vào lối sống ngủ của bạn.
Ngoài ra, nếu bạn còn muốn tìm hiểu thêm các kiến thức liên quan đến giấc ngủ hoặc cần tìm mua những sản phẩm chăn ga gối đệm phù hợp nhất, đừng ngần ngại mà hãy truy cập vào website của Young Rice Drap để tìm hiểu thêm thông tin nhé!
>>Xem thêm: [Bật mí] 13 Cách làm sao để hết buồn ngủ ngay lập tức
